De consument gaat ervoor zorgen dat de Nederlandse economie dit en volgend jaar weer echt gaat groeien. Wie had dat gedacht? De meeste economen in elk geval niet, schrijft Patrick Beijersbergen.
De Münchhausen-theorie was al bijna vergeten, toen Mark Rutte haar vorig jaar geheel onverwacht weer eens in de praktijk probeerde te brengen. Jezelf aan je haren uit het moeras omhoogtrekken, dat is de parabel waarin de bekende econoom Karl Friedrich Hieronymus Baron von Münchhausen zijn theorie verpakte. Op het eerste oog gewoon een sterk verhaal, maar dat is in de economische wetenschap niet ongebruikelijk.
“We moeten een beetje risico nemen en vertrouwen hebben”, sprak onze premier. Hij ontmoette weinig begrip. Met zijn oproep om “wél die auto te kopen, wél dat huis te kopen” werd hij door de meeste economen voor gek versleten.
Maar wat blijkt deze week? Er wordt voor dit jaar een sterkere economische groei verwacht dan tot nu toe verondersteld, namelijk 1,2 procent. Brussel is ook optimistischer geworden over Nederland. Ons begrotingstekort zal dit jaar weer keurig onder de Europese norm blijven.
In 2015 komt de groei zelfs uit op 1,4 procent. De Europese Commissie verwacht dat Nederland volgend jaar een begrotingstekort kan overleggen waar de meeste andere landen in de eurozone jaloers op mogen zijn. En wat is de belangrijkste aanjager van dit wonderbaarlijke herstel? Een stijging van de uitgaven door consument! Er zijn heel wat mensen geweest die wel naar Mark Rutte hebben geluisterd. Het is hem gelukt de Nederlanders hun economie aan de eigen haren uit het moeras te laten trekken.
Je kan er nu donder op zeggen dat de werkgelegenheid weer gaat groeien, maar dat komt meestal pas in een later stadium. Economisch herstel begint met een oplopend consumentenvertrouwen, wat trouwens vaak hand in hand gaat met oplopende beurskoersen. Dat had Rutte vorig jaar natuurlijk ook al gezien.
De meeste economen hebben hun collega Münchhausen niet zo hoog zitten. De helft van hen loopt momenteel in polonaise achter Thomas Piketty aan, een Franse econoom die meent dat je mensen met geld beter naar belastingparadijzen kunt verjagen. De andere helft is druk in de weer met bedenken waarom Piketty dezelfde denkfouten maakt als Karl Marx.
Waarmee maar weer eens bewezen is dat de economische wetenschap eigenlijk een sociale werkplaats voor hoogopgeleiden is.
Deze column verscheen eerder in de De Telegraaf van zaterdag 10 mei.
Patrick Beijersbergen is hoofdeconoom bij de Vereniging van Effectenbezitters (VEB ) en auteur van het boek ‘Beleggen Kun je Zelf’.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl